In de bijna beschermde oude Zeppelinloods op het vroegere militaire domein Eckstein in Relegem heeft nooit een Zeppelin gestaan. De ballonloods uit de jaren ’20 is daarvoor gewoon veel te klein. Volgens de Zellikenaar die met de term op de proppen kwam “sprak die gewoon meer tot de verbeelding” en ging het verhaal nadien een eigen leven leiden.
Dat niemand er eerder aan dacht. Een Zeppelin is (of was) gemakkelijk 100 tot 140 meter lang en heeft een diameter van 20 tot 25 meter. Een snelle blik op de veelbesproken zogenaamde Zeppelinloods leert dat die ongeveer 40 meter lang en maximaal 20 meter hoog is. Een beetje te klein dus.
Desgevraagd bevestigt Assenaar Daniël Legrand dat het Zeppelinverhaal best eens mag doorprikt worden. De 77-jarige oud-onderofficier was van 1949 tot aan zijn pensionering gekazerneerd in Zellik. Hij kende het militair domein als zijn broekzak en vraagt zich af waarom men zoveel drukte maakt om een waardeloos ijzeren geraamte.
“De ballon, zoals ik het gebouw steeds noemde, werd tot voor de Tweede Wereldoorlog gebruikt voor weerobservaties” vertelt de oud-militair. “Als kleine jongen ging ik daar vaak eens naar kijken met mijn fietsje. Dagelijks werd een gewone langwerpige luchtballon, een rechtopstaande sigaar zeg maar, opgelaten. Die bleef met een kabel vastgemaakt aan een trui die op een tractor was gemonteerd. Zeer spectaculair, voor die tijd hé. In het mandje zat meestal één observator. Ik heb ooit een keer een valschermspringer daaruit een sprong zien maken. Na iedere vlucht werd de ballon op druk gehouden en in de loods geschoven. Vanop het balkon, ongeveer halverwege, herstelde men dan de fitten.”
“Toen ik daar was, na de oorlog, werd de loods gebruikt om hefkranen te stallen” herinnert Legrand. “Ik werkte vaak aan compressoren en om de Staf niet te storen liet ik die testdraaien in die loods, want die stond ver weg van alles.”
“Eerlijk gezegd ontgaat de waarde van die loods mij volledig. Het is een ijzeren geraamte met wat baksteen en een dak in roofing. Dat is toch geen kunstwerk zeker. En bovendien helemaal verwaarloosd” besluit hij.
Weerballons
Michaël De Cramer, de man die het vreemde klasseringsdossier op de rails zette, bevestigt dat er doorheen de jaren een loopje werd genomen met de verbeelding. “Die loods diende inderdaad enkel voor gewone weerballons, in de vorm van een koffiezakje. Voor mijn architectuurstudie moest ik voor mijn eindwerk een dossier maken over een interessant gebouw. De Monumentencommissie kreeg een kopie en is op mijn werk voortgegaan. De benaming Zeppelinloods had ik er voor het gemak zelf opgekleefd, dat sprak wat meer tot de verbeelding. Ook die professor Picard, bekend van zijn stratosferisch onderzoek, heeft daar nooit gewerkt zoals al zeer vaak werd geschreven. Hij is hooguit eenmaal in Zellik te gast geweest op een airshow. Maar sommige van die weerballons gingen wel, onbemand dan, tot 1.000 meter hoog. In de oorlog werden op dezelfde manier trouwens strategische waarnemingen gedaan.”
“Desondanks blijf ik de loods een unieke constructie vinden die bescherming verdiend” aldus de Zellikenaar. “Ik deel wel volledig de mening van de provincie die er een nieuwe bestemming wil aan geven. Zoniet is een restauratie inderdaad weggegooid geld. Een bescherming voor zijn oorspronkelijke taak is vandaag nutteloos en achterhaald.”