2000: Politie Asse filmt delicate verhoren

Slachtoffers van geweldplegingen zullen hun traumatische ervaringen voortaan nog slechts eenmaal moeten vertellen aan politie of rijkswacht. En niet meer in een koud bureel maar in een meer huiselijk aandoende kamer die werd ingericht in het politiekantoor van Asse. Een digitale camera registreert de volledige overhoring. Twee Assese agenten voleindigen ook een opleiding in verhoortechnieken bij kinderen of slachtoffers van fysiek en seksueel geweld.

De politieopvang van slachtoffers van zware geweldplegingen is een oud zeer. Niet zelden maakten die hun beklag dat de trauma’s door opeenvolgende verhoren er alleen maar erger op werden. Binnen de interpolitiezone Asse-Merchtem-Opwijk werkt het Assese korps al geruime tijd aan de zogenaamde “integrale kwaliteitszorg voor slachtoffers”. De dienst kende zijn oorsprong in het project “burgers voor burgers”, waarbij men reeds beroep deed op centra voor slachtofferbegeleiding. De inrichting van de nieuwe opvang- en verhoorkamer heeft als bedoeling het “victimisatieproces” zo beperkt mogelijk te houden. De kamer, dienend voor het hele IPZ, kostte 250.000 frank, deels gesubsidieerd door Binnenlandse Zaken maar ook de gemeente Asse droeg 100.000 frank bij.

“De voordelen van het systeem zijn legio” stelt adjunct-commissaris Kurt Tirez. “Omdat de camera alles registreert hoeft de ondervrager tijdens het gesprek niets te noteren. Niemand wordt afgeleid, het gesprek kan steeds ter zake blijven. Bij het slachtoffer kunnen bewegingen, gedragingen of aarzelingen een betekenis hebben. Voor de kinderen hangen we een bord waarop ze eventueel iets kunnen tekenen over hun ervaring. Uit de opname van dat tekenproces kunnen verschillende digitale foto’s afgetapt worden die dan worden ingevoegd in de tekst van een pv.”

Knuffelbeestjes

De twee Sony-camera’s waarover men nu beschikt zijn van het type Digital 8, het nieuw digitaal videosysteem dat geldt als opvolger van de high 8-techniek. Met de nightshot-functie kunnen de toestellen ook in het donker nog uitstekende beelden schieten. Het verhoorlokaal werd met bescheiden middelen zoals een tapijt, enkele planten of wat knuffelbeestjes ontdaan van een te koele uitstraling. Twee agenten, Sandra Vander Kelen en Marc Van Oudenhove, volgen aan het PIVO in Relegem een opleiding in slachtofferbejegening. In Halle-Vilvoorde volgen 16 agenten deze opleiding. De combinatie van dit alles moet ervoor zorgen dat bij delicate verhoren de trauma’s bij de slachtoffers niet meer verergeren.

“Maar de verhoren met de cameratechniek gebeuren steeds in strikte samenspraak met het parket” benadrukt Tirez. “Als volwassen personen deze techniek niet zouden wensen, dan respecteren wij dat. Maar het parket kan, bij voorbeeld in het geval van een verhoor van een verkrachte minderjarige, de registratie met de camera toch opleggen, zelfs als één van de ouders dat zou weigeren. Die ouders kunnen theoretisch namelijk verdachten zijn. De beelden van getuigenverhoren kunnen, in functie van confrontaties, eventueel anoniem worden gemaakt met de bekende blokjes op het gezicht.”

De camera’s zullen overigens niet vastroesten in de verhoorkamer maar worden ook in andere politietaken ingeschakeld, zoals preventie of het bewaken van plaatsen. Dit laatste uiteraard slechts na toestemming van de procureur. In die zin zijn ze ook een aanvulling op de twee digitale fototoestellen die bij de Assese politie reeds een tijdje de achterhaalde Polaroïd-techniek hebben verdrongen.